Een ongemakkelijk toneelstukje in de Oval Office. Een ingestudeerd machtsspelletje, met als doel: Zelensky kleineren en breken. Trump en zijn vazal J.D. Vance speelden hun rol perfect. Ze hadden de Oekraïense president vooraf al neergezet als een ondankbare bedelaar, een dictator zelfs, terwijl de echte agressor – Poetin – buiten schot bleef.

Bij aankomst in het Witte Huis stak Trump zijn hand uit, maar niet zonder meteen een sneer te geven over Zelensky’s kleding. Alsof dat het belangrijkste onderwerp van de dag was. Alsof het niet ging over een land dat vecht voor zijn bestaan tegen een brute invasie. Nee, de sfeer was gezet: vernederen en onder druk zetten.

In de Oval Office werd het nog erger. De pers was erbij, inclusief opvallend veel Russische verslaggevers, en ook zij deden mee aan het spel. Lachend over zijn outfit, alsof het een modeshow betrof en geen kwestie van oorlog en vrede. Maar vrede? Daar ging het al lang niet meer over. Het ging om geld, om belangen. Om die gigantische deal rond mineralen, waar Trump en zijn kamp op aasden als roofdieren.

Zelensky, kalm en vastberaden, zette de feiten op een rij: hoe Rusland in 2014 de Krim innam, hoe Poetin drie jaar geleden de invasie begon, hoe miljoenen mensen de prijs hebben betaald met hun leven. Verkrachtingen, vernietigde steden, platgebombardeerde infrastructuur – de rauwe werkelijkheid. En wat kreeg hij als reactie? J.D. Vance die verontwaardigd uitriep dat Zelensky niet genoeg ‘dank je wel’ had gezegd. Alsof Oekraïne niet keer op keer de VS heeft bedankt voor hun steun. Er circuleren genoeg video’s op X die dat bewijzen. Maar dat deed er niet toe. Het draaide hier niet om erkenning, maar om onderwerping.

Trump en Vance dachten dat ze Zelensky op de knieën konden krijgen, dat hij wel zou buigen en de mineralen zou verkopen – de ziel van zijn land verkwanselen. Maar dat gebeurde niet. En dus leed Trump gezichtsverlies. Pijnlijk. Vooral omdat hij dit niet zomaar aan zijn meester Poetin kon uitleggen.

En dus schakelde Trump over op plan B: alle militaire steun intrekken en eisen dat Zelensky excuses maakt. Excuses? Voor wat? Voor het verdedigen van zijn land? Voor het weigeren van chantage? Het is een smerig spel, en iedereen kan zien dat Trump precies doet wat Poetin wil. Zelfs zijn eigen defensiecyberafdeling heeft hij opdracht gegeven om Russische cyberaanvallen niet meer tegen te houden.

Maar hier zit een diepere laag onder. Heeft Trump echt niet door wat er gebeurt? Of juist wel?

Poetin is bezig met niets minder dan de heropbouw van de Sovjet-Unie. Oekraïne is slechts de eerste stap. En als dat lukt? Dan is het wachten op het volgende land. Polen? De Baltische staten? Hoe lang duurt het voor de NAVO wordt getest? Voor WWIII een reële dreiging wordt?

En dan is er nog iets.

Trump en zijn aanhangers hebben het graag over “America First,” maar hoe kan een Amerikaanse president zijn eigen land zo blind in gevaar brengen? Heeft hij zich ooit afgevraagd hoe dichtbij Rusland werkelijk ligt? Kijk naar de kaart – Rusland en de VS worden alleen gescheiden door de Beringstraat. Een paar kilometer water, en je kijkt zo van Alaska naar Siberië. Als Poetin sterker wordt, als hij meer land vergaart, dan wordt Rusland machtiger, dreigender, gevaarlijker.

En misschien is dat precies de bedoeling.

Misschien is er een deal gesloten. Poetin krijgt zijn kant van de wereld, Trump de zijne. Europa, en met name Oekraïne, is slechts een pion in dit schaakspel.

Maar dan veegt Trump met alles waar Ronald Reagan ooit voor stond zijn billen af. Reagan, de Republikeinse president die de Koude Oorlog bevocht, die Rusland als “het kwaad” bestempelde en wist dat je Poetin-achtige types nooit kon vertrouwen. Reagan had zijn eigen fouten, maar hij begreep tenminste dat een sterke en verenigde NAVO essentieel was om de Russische dreiging in te dammen. En nu? Trump laat Poetin vrij spel.

Dus wie speelt hier eigenlijk in wiens kaart?

Misschien moeten we de vraag niet stellen of Trump naïef is. Misschien moeten we ons afvragen of hij het juist wél begrijpt – en of dat niet nog veel enger is.